Jak radzić sobie z samotnością w Święta Bożego Narodzenia?

Ryszard boi się Świąt. Odkąd zmarła żona, a dzieci kolejno powyjeżdżały za granicę Ryszard mieszka sam w niewielkim miasteczku pod Wrocławiem. Ma 68 lat, kiedy był młodszy otaczali go inni ludzie, jednak w ostatnich latach jego dom opustoszał. Święta Bożego Narodzenia, które kiedyś tak lubił, kojarzą się z samotnością tak dojmującą, że aż boli. Ryszard ma swoją dumę i godność, więc o samotności nikomu nie opowiada.

Miniony rok był dla niego trudny – zachorował, osłabł fizycznie i coraz częściej zastanawia się, ile ma jeszcze czasu na wypełnienie swojego życia nowymi ludźmi? Pomyślał więc, poszukał i odważył się wyjść z domu.

Okazało się, że lokalny dom kultury organizuje Wigilijne spotkania dla samotnych. Poszedł i spotkał nowych ludzi. Sympatyczne panie zaprosiły go do lokalnego klubu książki. Zadzwonił do dzieci i opowiedział jak trudne są samotne Święta – umówili się, że połączą się przez komunikator i wspólnie zjedzą wigilijną kolację.

Czym jest samotność i jakie są jej przyczyny

Samotność to bardzo złożona i powszechna emocja. Dotyka wielu, niezależnie od wieku i sytuacji rodzinnej. Samotność to dojmujące pragnienie więzi społecznej i emocjonalnego połączenia z innymi ludźmi.

Samotność miewa wiele przyczyn: czynniki zdrowotne i genetyczne, wpływy kulturowe, brak umiejętności budowania głębokich relacji, utrata bliskich osób.

Jakie są konsekwencje samotności dla zdrowia

Samotność może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Badania naukowe powiązały długotrwałą samotność ze zwiększonym ryzykiem problemów zdrowotnych, w tym chorób serca, depresji, a nawet przedwczesnej śmierci. Oto niektóre zdrowotne i emocjonalne skutki samotności:

Wpływ samotności na zdrowie fizyczne

Zwiększone ryzyko chorób serca, podwyższone ciśnienie krwi i osłabiony układ odpornościowy. Niektóre badania sugerują, że samotność ma równie negatywny wpływ na zdrowie jak palenie tytoniu czy otyłość.

Wpływ samotności na zdrowie psychiczne

samotność jest silnie powiązana z problemami zdrowia psychicznego, takimi jak depresja i stany lękowe. Może prowadzić do poczucia pustki emocjonalnej, niskiej samooceny i problemów w budowaniu relacji z innymi ludźmi.

Wpływ samotności na funkcje poznawcze

Niektóre badania sugerują, że samotność może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem pogorszenia się funkcji poznawczych, a nawet rozwoju chorób takich jak choroba Alzheimera.

Wpływ samotności na jakość snu

Samotność może wpływać na wzorce snu. Osoby, które czują się samotne, mogą mieć większe trudności z zasypianiem i doświadczać wielokrotnych zakłóceń snu w ciągu jednej nocy.

Wpływ samotności na jakość życia

Samotność może wpływać na ogólną satysfakcję z życia oraz poczucie szczęścia.

Wpływ samotności na długowieczność

badania naukowe wykazały, że istnieje związek pomiędzy długotrwałą samotnością a przedwczesną śmiercią.

Dlaczego w święta Bożego Narodzenia samotność jest dotkliwsza?

Wpływ mass mediów na stan psychiczny osoby samotnej

Za uczucie samotności w trakcie Świąt odpowiada przede wszystkim kultura, reklama i media masowe. Każdego roku już od listopada agresywny marketing i telewizja osaczają nas wizją szczęśliwych, rodzinnych, bezkonfliktowych, obfitych w dobrobyt Świąt. Kiedy ta wykreowana, idealna rzeczywistość nie pokrywa się z naszym życiem i oczekiwaniami pojawia się rozczarowanie i jeszcze większa samotność.

Globalizacja i przemiany społeczne

Boże Narodzenie jest szczególnie trudne dla wszystkich osób, które straciły swoich bliskich, ich brak odczuwa się dotkliwiej podczas Świąt. Globalizacja i przemiany społeczne spowodowały oddalenie się rodzin od siebie. Bliscy wyjeżdżają do innych krajów, na dalekie kontynenty. Pomimo postępu w technologii, która ułatwia wirtualne połączenia, fizyczna separacja nadal nie łagodzi poczucia samotności w Święta.

Sezonowe Zaburzenie Afektywne (SAD)

Wśród ważnych przyczyn odczuwania świątecznej samotności jest również, tzw. Sezonowe Zaburzenie Afektywne (SAD). Jest to rodzaj depresji związanej ze zmianami pór roku. SAD rozpoczyna się i kończy mniej więcej o tej samej porze roku. U wielu osób objawy pojawiają się jesienią i trwają do wczesnej wiosny, pozbawiając energii, sił witalnych i powodując pogorszenie nastroju.

Jak radzić sobie z samotnością w święta Bożego Narodzenia?

Angażuj się społecznie

Wyjdź do ludzi. Postaraj się nawiązać kontakt ze znajomymi, dołącz do wydarzeń organizowanych w Twojej miejscowości lub poświęć swój czas, aby pomóc innym. Dzięki temu poczujesz emocjonalne połączenie z innymi ludźmi.

Zadbaj o siebie w święta 

Postaraj się stworzyć wokół świąteczny nastrój – udekoruj choinkę, nakryj stół świątecznym obrusem. Poczytaj książkę, wyjdź na spacer, obejrzyj optymistyczny film. Medytuj, módl się lub ćwicz uważność.

Jeśli za Twoją samotnością kryje się strata lub żałoba, wypróbuj nasz moduł terapii on-line Samopisanie® poświęcony uleczeniu żałoby i straty.

Radzenie sobie z żałobą i żalem

210,00 

Sesja terapeutyczna Ten moduł autoterapii Samopisaniem® poświęcony jest osobom mierzącym się ze stratą. Nazywam się Violetta Rymszewicz i skoro spotykamy się tutaj, to…

Zobacz ten produkt w sklepie

Poszukaj profesjonalnej pomocy

Jeśli uczucie samotności utrzymuje się dłużej, rozważ skorzystanie z pomocy specjalisty ds. zdrowia psychicznego.

Jak pomóc osobie samotnej w Święta Bożego Narodzenia?

Zaproś osobę samotną do swojego życia

Jeśli masz w swoim otoczeniu osobę, która spędza Święta samotnie możesz choć na chwilę zaprosić ją do swojego życia – zadzwoń, pójdź w odwiedziny, porozmawiaj, zaproś do swojego domu. Okaż zainteresowanie i życzliwość.  Wysłuchaj, co ma do powiedzenia. Czasami zwykła rozmowa telefoniczna, SMS lub krótka wizyta mogą mieć ogromne znaczenie. Osoby samotne często skarżą się, że nie mają do kogo otworzyć ust.

Zachęcaj osobę samotną do dbania o siebie 

Jeśli święta są trudne z powodu utraty bliskiej osoby lub innych zmian życiowych, rozważ pomoc w tworzeniu nowych tradycji i rytuałów w sposobie obchodzenia Świąt. Zachęcaj do fizycznego, psychicznego i emocjonalnego dbania o siebie – zdrowy sen, odżywianie, utrzymywanie aktywności fizycznej oraz angażowanie się w czynności, które sprawiają przyjemność.

Zachęć osobę samotną do skorzystania z pomocy terapeuty

Jeśli uczucie samotności nie ustąpi, zasugeruj skontaktowanie się ze specjalistą ds. zdrowia psychicznego. Terapeuci wiedzą jak nauczyć radzenia sobie z samotnością.

Zobacz również:

lęk przed utratą pracy
Czy można pozbyć się lęku przed utratą pracy?

Lęk przed utartą pracy jest zjawiskiem powszechnym. Często wynika z całkowicie naturalnych obaw o utratę stabilizacji finansowej. Możesz martwić się o przyszłość swoich dzieci lub odczuwać stres wynikający z ciążących na Tobie zobowiązań finansowych (np. spłata kredytu hipotecznego). Inny czynnik to niepewność związana z wizją poszukiwania nowej pracy. Jak racjonalnie podejść do tematu i zmniejszyć napięcie wynikające z lęku przed zwolnieniem? Paraliżujący lęk przed utratą pracy Lęk przed utratą pracy to emocja o ogromnych skutkach dla naszego życia zawodowego i osobistego. Często pojawia się w sytuacjach, gdy zaczynamy obawiać się, że nasza stabilna pozycja zawodowa jest zagrożona. W ostatnich latach odczuliśmy to wszyscy, najpierw pandemia, później wybuch wojny, a dziś na horyzoncie pojawia się widmo głębokich przeobrażeń na rynku wynikających z rozwoju sztucznej inteligencji. Tymczasem chroniczny stres wynikający z obaw o utratę pracy może mieć bardzo poważne konsekwencje. Prowadzi m.in. do chronicznego zmęczenia, kłopotów ze snem lub dolegliwości ze strony układu krążenia (np. nadciśnienie, arytmia). Mogą dokuczać Ci też bóle głowy. Życie w ciągłym napięciu bardzo często wpływa również na Twoje relacje ze współpracownikami i domownikami. Jednym z paradoksów lęku przed utratą pracy jest fakt, że może prowadzić do efektu samospełniającej się przepowiedni. Kiedy jesteśmy przekonani, że jesteśmy „na wylocie”, nasza wydajność i zaangażowanie w obowiązki zawodowe mogą się obniżyć. To z kolei zwiększa ryzyko zwolnienia. Co możesz zrobić, by zmniejszyć lęk przed utratą pracy? Zacznij od przeanalizowania sytuacji, w której się znajdujesz. Racjonalizujemy – kiedy pracodawcy zwalniają najczęściej? Istnieje kilka sytuacji, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo zwolnień pracowników. Należą do nich: Zmiana kierownictwa lub bezpośredniego przełożonego.

pisanie ekspresywne
Czy pisanie może uleczyć?

Terapeuci dobrze znają leczniczą moc pisania.  Wykorzystanie w terapii takich form jak: pamiętnik, dziennik lub kwestionariusz tematyczny to dobrze znane formuły wsparcia terapii tradycyjnych.  Terapeutyczna moc pisania ekspresywnego Badania naukowe przeprowadzone przez psychologów Jamesa Pennebakera z Uniwersytetu w Teksasie oraz Joshua Smytha z Uniwersytetu w Syracuse sugerują, że pisanie o emocjach, trudnych doświadczeniach życiowych, traumie oraz długotrwałym stresie może poprawić funkcjonowanie układu odpornościowego u pacjentów z takimi chorobami, jak HIV / AIDS, astma czy zapalenie stawów. Przedmiotem dyskusji naukowców nadal jest teza, że bardzo trudno jest orzec, czy w procesie terapeutycznym prawdziwie pomocne jest pisanie, czy może pomaga równolegle prowadzona terapia, upływający czas lub leczenie farmakologiczne? Badania nad zbawiennym wpływem pisania nadal trwają. Wielu naukowców podkreśla, że programy terapeutyczne oparte na pisaniu ekspresywnym, jak na przykład stworzony przez nas program terapii – Samopisanie®, mają pozytywny wpływ na samopoczucie psychiczne osób po przeżytej traumie, rozstaniach, śmierci bliskiej osoby lub w trakcie trudnych zmian życiowych. Zdaniem naukowców kluczem do skuteczności terapii pisania ekspresywnego, takiego jak Samopisanie®, jest to, że akt pisania pozwala na nowe interpretacje i uporządkowanie skojarzeń i myśli wokół własnych trudnych doświadczeń. Psycholog Joshua Smyth w swoich badaniach podkreśla , że już wyładowywanie emocji – czy to poprzez pisanie, czy mówienie – wystarczy, aby złagodzić stres, a tym samym poprawić zdrowie. Aby dobrze wykorzystać program terapeutyczny Samopisanie® i uzdrawiającą moc pisania, pacjent musi korzystać w niego w sposób uporządkowany, wcześniej przygotowany i poprowadzony w taki sposób, aby lepiej zrozumieć i uczyć się

gaslighting
Gaslighting – o przemocy emocjonalnej, nie tylko w pracy

Gaslighting jest formą przemocy emocjonalnej. Początkowo w psychologii o technikach z tej grupy mówiło się wyłącznie w kontekście toksycznych małżeństw i związków. Mniej więcej od początku lat 90-tych i większej aktywności zawodowej kobiet o przemocy z grupy „gaslighting” mówi się jako o jednej z najczęściej stosowanych form przemocy i agresji mężczyzn wobec kobiet w miejscu pracy. Podstępność technik z tej grupy polega na tym, że przemocowiec (osoba stosująca przemoc) doprowadza swoją ofiarę do zwątpienia w trafność i zasadność jej ocen, odczuć i doświadczeń. Ofiara zaczyna wierzyć, że tylko opinie oprawcy są prawdziwe i wątpić we własną zdolność do podejmowania trafnych decyzji. Gaslighting jest często zapowiedzią stosowania innych form emocjonalnego i fizycznego znęcania się. Przemocowiec, osłabiając zdolność oceny sytuacji ofiary, z czasem osłabia również jej zdolność do samoobrony. Termin “gaslighting” pochodzi z napisanej w 1938 roku sztuki “Gas Light”. Autor, Patrick Hamilton, opisuje małżeństwo, w którym mąż usiłuje doprowadzić żonę do szaleństwa. Za pomocą różnych sztuczek doprowadza do tego, że kobieta zaczyna kwestionować trafność własnego postrzegania świata i zdrowia psychicznego. Najczęstsze techniki z grupy “gaslighting” Techniki stosowane w tej formie przemocy są zazwyczaj bardzo subtelne i przez to trudne do rozpoznania. Celem osoby stosującej przemoc jest to, aby ofiara możliwie najdłużej pozostała nieświadoma stosowanej agresji.  Odmowa (ang. “Withholding”) Sprawca udaje brak zrozumienia dla ocen i opinii ofiary, nie słucha, odmawia dzielenia się swoimi emocjami. Zachowuje się jak osoba, od której „odbijają się” słowa, opinie i prośby ofiary. Przykłady: “Znowu zaczynasz!?” „Nie będę słuchać tych bzdur” „Wiecznie się mnie czepiasz!” „To Twoja wina” (ang. “Countering”) Technika, w której sprawca cyklicznie poddaje w wątpliwość